Okna do domu - rodzaje, parametry, wymiary

Print image
Copy link image
time image Artykuł na: 17-22 minuty
Okna do domu - rodzaje, parametry, wymiary

Kształt i wielkość okien w nowo budowanym domu determinuje projekt architektoniczny. W przypadku wymiany starej stolarki okiennej otwory okienne należy dopasować do istniejących ościeży, uwzględniając wymagany luz montażowy. W tym celu konieczne jest wykonanie dokładnych pomiarów. Jakie rodzaje okien są dostępne na rynku i jakie parametry są kluczowe przy ich wyborze? Jakie są standardowe wymiary okien? 

aktualizacja: 2024-05-10 12:22:47
Czego dowiesz się z artykułu?
  • Jakie są rodzaje i parametry okien fasadowych i połaciowych?
  • Jakie są standardowe wymiary okien?
  • Jaki wpływ ma oszklenie na termoizolacyjność okna?
  • Jakie okna na taras?
  • Jakie są rodzaje i właściwości okien dachowych?
  • Jakie są wymagania montażowe dla okien fasadowych i połaciowych?

Okna fasadowe i połaciowe - rodzaje, wymagane parametry

Ze względu na miejsce osadzenia i wymagania formalne, okna dzielimy na fasadowe i połaciowe. Występują również okna kolankowe, będące połączeniem stolarki fasadowej i połaciowej.

Okna fasadowe to podstawowy rodzaj przegród budowlanych, montowanych pionowo w elewacji. Dostępne są w wielu wariantach funkcjonalnych i o zróżnicowanych parametrach użytkowych.

Największą popularnością cieszą się okna standardowe o typowych lub dopasowanych do potrzeb wymiarach. Występują w wersjach:

  • Rozwiernych
  • Uchylanych
  • Rozwierno-uchylnych
  • Jako oszklenie stałe (fix)

Dostępne są również okna podnoszone, a duże przeszklenia sięgające podłogi funkcjonują w wersji przesuwnej. Zgodnie z przepisami, okna muszą spełniać szereg wymagań, z których najważniejsze to odpowiednia ciepłochronność i szczelność.

Obecnie dopuszczone do sprzedaży okna fasadowe powinny mieć współczynnik przenikalności cieplnej nie większy niż 0,9 W/m2 K, z uwzględnieniem parametrów izolacyjnych ramy i oszklenia. Na ciepłochronność całego okna wpływają nie tylko właściwości poszczególnych elementów, ale również ich udział w powierzchni całej przegrody.

Profile ramy z reguły charakteryzują się wyższą przenikalnością ciepła niż oszklenie. W przypadku małych okien, gdzie udział powierzchni profilu jest relatywnie duży, obniża to ciepłochronność całego okna. Z tego względu "cieplejsze" będą okna z oszkleniem stałym (fix). Warto je rozważyć, jeśli nie wszystkie okna muszą być otwierane.

Okna stałe fix
Okna ze stałym oszkleniem tzw. fix charakteryzuje wysoka ciepłochronność, fot. Vetrex.

W budynkach mieszkalnych dominują okna z profili PVC, ale chętnie wybierane są również okna drewniane.

W profilach PVC największy wpływ na ciepłochronność ma ich szerokość, a niekoniecznie liczba komór. Dodatkowo, istotną rolę odgrywa materiał wzmocnień zapewniających sztywność profilu. Większość okien PVC wzmacniana jest stalą, co obniża ich izolacyjność termiczną. Dostępne są jednak modele, w których stal zastąpiono kompozytem poliestrowo-szklanym, a profil wypełniono termoizolacyjną pianą poliuretanową.

W przypadku profili drewnianych również dąży się do zwiększania ich szerokości. Standardowo okna drewniane mają ramy o szerokości ponad 70 mm, co pozwala na montaż grubszych pakietów oszklenia.

Profil okienny PVC
Sześciokomorowy profil okna PVC, fot. Schüco.
Profil okna drewnianego
Profil okna drewnianego, fot. Sokółka Okna i Drzwi.

Coraz większą popularnością cieszą się również okna aluminiowo-drewniane, łączące w sobie walory naturalnego drewna z ochronnymi właściwościami aluminium. Dostępne są w dwóch wersjach:

  • Rama skrzydła i ościeżnica wykonane są z drewna, a na zewnątrz osłonięte aluminiowym profilem (w formie nakładki).
  • Skrzydło i ościeżnica zbudowane są z dwóch różnych profili: zewnętrznego - aluminiowego i wewnętrznego - z drewna klejonego trójwarstwowo.

Standardowe wymiary okien

Tabela: standardowe wymiary okien
Standardowe wymiary okien, oprac. M. Nowak-Ciupa.

Oszklenie a poziom termoizolacyjności okna

Największy wpływ na poziom termoizolacyjności okna ma współczynnik przenikania ciepła przez szyby. Dotychczas popularne oszklenia dwuszybowe typu 4-16-4T zastępowane są przez wkłady trzyszybowe o budowie 4T-14Ar-4-14Ar-4T z dwiema powłokami niskoemisyjnymi i wypełnione argonem. Takie rozwiązania osiągają współczynnik Ug na poziomie 0,6 W/(m²·K).

Jeszcze niższe wartości przenikalności cieplnej uzyskują się w przypadku oszklenia, w którym przestrzenie międzyszybowe wypełnione są kryptonem lub ksenonem.

Oprócz standardowych oszklań, dostępne są również wkłady o wyższej izolacyjności akustycznej (z grubszymi szybami) lub antywłamaniowe (z zestawem szyb klejonych).

Okna tarasowe

Wizualne otwarcie salonu na taras i ogród z szerokim wyjściem na zewnątrz wymaga zastosowania dużego, sięgającego podłogi oszklenia oraz dopasowanych do wnętrza okien tarasowych. Wykorzystanie w tym celu tradycyjnych drzwi balkonowych z rozwiernymi skrzydłami sprawia, że po otwarciu zajmują one dużo miejsca wewnątrz domu i są narażone na gwałtowne zatrzaśnięcie w przypadku przeciągu.

Dlatego coraz chętniej montuje się okna przesuwne, których szerokość (wraz z częścią stałą) może sięgać nawet 6 metrów. Wygodne w obsłudze systemy prowadnic ułatwiają przesuwanie skrzydła.

Okna tarasowe przesuwne
Przesuwne okna tarasowe, fot. MS Więcej niż Okna.
Może cię zainteresować
Jakie parametry decydują o bezpieczeństwie zapewnianym przez zamki i wkładki? Jaki jest proces produkcji szyby zespolonej? Jak przebiega szczelny montaż okien w technologii Soudal Window System? Jak włączyć czytnik linii papilarnych? Proste i szybkie w obsłudze kraty rolowane - rodzaje, montaż Jak zapobiegać kondensacji pary wodnej na oknach dachowych? Prawidłowy montaż okien energooszczędnych Jak zasłonić okna na parterze? Rolety zewnętrzne w nowo projektowanym budynku - co powinniśmy o nich wiedzieć? Jakie są zalety parapetów z konglomeratu? Jak je pielęgnować? Okna i drzwi w 2024 roku. Jakie trendy będą obowiązywały? Kiedy prostota i minimalizm spotykają się z nowoczesnością. Dom w stylu stodoły Okna na straży bezpieczeństwa Wyłazy dachowe - jaki model wybrać? Czy okna mogą otwierać się na zewnątrz? Dlaczego warto zdecydować się na stolarkę pozbawioną progów? Czym się kierować przy wyborze drzwi wewnętrznych? Jak zamontować drzwi techniczne? Metamorfoza drzwi wejściowych metodą DIY Pora na nowe okna. Jak przygotować się do wymiany okien w domu i zrealizować ją krok po kroku? Lekkie konstrukcje z drewna klejonego z powłoką PVC Jakie są wady i zalety okien nieotwieranych typu FIX? Energooszczędność i Koalicja Termomodernizacji Jakie okna przesuwne wybrać? Jaka roleta na skośne okno? Jak przestawić okna na tryb letni/zimowy? Skąd się bierze popularność ościeżnic stalowych? Ile kosztuje moskitiera na okno balkonowe? LINEAR - okna dla ambitnych realizacji Co to za kolor Winchester? Markizy wolnostojące - zamień ogórd lub taras na miejsce urlopowego wypoczynku Nowa generacja okien dachowych GREENVIEW. Nowy standard na nowe czasy Jakie okna wybrać od południa, jakie od północy? Co to jest szkło ornamentowe? Co daje anodowanie aluminium? Czy istnieją okna przez które nie widać wnętrza? Co zrobić gdy drzwi balkonowe się nie domykają? Wybieramy komfortowe drzwi do wnętrz Wianki okolicznościowe i inne ozdoby do dekoracji drzwi. Przewodnik kreatywnego dekorowania
Zobacz więcej Zwiń

Rodzaje i właściwości okien dachowych

Okna montowane w połaci dachowej pełnią istotną funkcję, zapewniając równomierny dopływ naturalnego światła i przyczyniając się do komfortu użytkowania poddasza. Ich powierzchnia powinna stanowić około 15% powierzchni pomieszczenia, aby zapewnić optymalne doświetlenie.

Ze względu na ograniczone wymiary pojedynczych okien dachowych, często konieczne jest ich gęste rozmieszczenie lub łączenie w zestawy w układzie poziomym lub pionowym. Przy wyborze okien warto skorzystać z oferty typowymiarów dostępnej u wybranego producenta.

Zaleca się montaż okien możliwie wysoko, co zapewnia lepsze doświetlenie pomieszczeń, choć może utrudniać ich obsługę. Istnieje również możliwość łączenia okien połaciowych z fasadowymi, co jest dobrym rozwiązaniem w przypadku dachów spoczywających na wysokich ściankach kolankowych.

Okna dachowe produkowane są z różnych materiałów, m.in. drewna klejonego, PVC i materiałów warstwowych, np. drewna pokrytego poliuretanem. Należy pamiętać, że większy udział powierzchni ram w oknach połaciowych w porównaniu do okien fasadowych wpływa na nieco gorszy współczynnik przenikania ciepła Ug stolarki okiennej o tych samych wymiarach.

Wymagania normowe określają dopuszczalną wartość współczynnika przenikania ciepła Ug dla okien połaciowych, która nie może przekraczać 1,1 W/(m2 K). Standardowe wkłady dwuszybowe typu 4H-16-4T o współczynniku U = 1,0 W/(m2 K) spełniają te wymagania, a ponadnormatywną izolacyjność zapewniają pakiety trzyszybowe o ciepłochronności 0,7 W/(m2 K).

Okna montowane w połaci dachowej pełnią istotną funkcję, zapewniając równomierny dopływ naturalnego światła i przyczyniając się do komfortu użytkowania poddasza. Ich powierzchnia powinna stanowić około 15% powierzchni pomieszczenia, aby zapewnić optymalne doświetlenie.

Ze względu na ograniczone wymiary pojedynczych okien dachowych, często konieczne jest ich gęste rozmieszczenie lub łączenie w zestawy w układzie poziomym lub pionowym. Przy wyborze okien warto skorzystać z oferty typowymiarów dostępnej u wybranego producenta.

Zaleca się montaż okien możliwie wysoko, co zapewnia lepsze doświetlenie pomieszczeń, choć może utrudniać ich obsługę. Istnieje również możliwość łączenia okien połaciowych z fasadowymi, co jest dobrym rozwiązaniem w przypadku dachów spoczywających na wysokich ściankach kolankowych.

Okna dachowe produkowane są z różnych materiałów, m.in. drewna klejonego, PVC i materiałów warstwowych, np. drewna pokrytego poliuretanem. Należy pamiętać, że większy udział powierzchni ram w oknach połaciowych w porównaniu do okien fasadowych wpływa na nieco gorszy współczynnik przenikania ciepła Ug stolarki okiennej o tych samych wymiarach.

Wymagania normowe określają dopuszczalną wartość współczynnika przenikania ciepła Ug dla okien połaciowych, która nie może przekraczać 1,1 W/(m2 K). Standardowe wkłady dwuszybowe typu 4H-16-4T o współczynniku U = 1,0 W/(m2 K) spełniają te wymagania, a ponadnormatywną izolacyjność zapewniają pakiety trzyszybowe o ciepłochronności 0,7 W/(m2 K).

Ze względów bezpieczeństwa zaleca się stosowanie okien z pakietami szybowymi, w których wewnętrzna szyba jest warstwowa (klejona). W razie rozbicia odłamki nie rozpryskują się w pomieszczeniu, co zwiększa również ochronę przed włamaniem. Ze względów bezpieczeństwa zaleca się stosowanie okien z pakietami szybowymi, w których wewnętrzna szyba jest warstwowa (klejona). W razie rozbicia odłamki nie rozpryskują się w pomieszczeniu, co zwiększa również ochronę przed włamaniem.

Okna dachowe
Okna dachowe powinny być rozmieszczone w taki sposób, aby wpuścić jak najwięcej naturalnego światła do środka, fot. L. Jampolska.

 Rodzaj zamontowanych okuć determinuje funkcjonalność okien połaciowych, które mogą występować w następujących wariantach:

  • Okna obrotowe: Oś obrotu umieszczona jest centralnie lub nieco wyżej połowy wysokości okna, co pozwala na jego obrót o 180 stopni. Należy jednak wziąć pod uwagę, że górna część skrzydła może "wchodzić" do wnętrza pomieszczenia podczas otwierania.
  • Okna uchylno-obrotowe: Te innowacyjne okna łączą funkcjonalność modeli obrotowych i uchylnych dzięki specjalnym okuciom. Użytkownik może zmienić sposób otwierania okna za pomocą przełącznika zawiasów. W pozycji uchylnej skrzydło automatycznie blokuje się w kilku ustalonych kątach otwarcia. Dodatkowo, okna dachowe tego typu mogą zostać wyposażone w mechanizm elektrycznego otwierania i zamykania, co jest szczególnie przydatne w przypadku montażu wysoko, poza zasięgiem ręki osoby stojącej na podłodze.

Wymagania montażowe okien

Okna fasadowe najczęściej osadza się w płaszczyźnie ściany konstrukcyjnej. Otwór okienny (ościeże) powinien być o 3-4 cm szerszy niż wymiar zewnętrzny ościeżnicy. Wysokość okna dostosowuje się do planowanego sposobu jego oparcia i wykończenia, np. parapetem, uwzględniając grubość tych elementów. W przypadku montażu systemowego, np. na konsoli wsporczej, wymiar okna względem otworu ustala się zgodnie z rekomendowanymi wymaganiami dla danego sposobu mocowania i uszczelnienia.

Okna połaciowe dobieramy pod kątem szerokości - w miarę możliwości dopasowując ją do rozstawu krokwi. Dzięki temu eliminuje się konieczność instalowania dodatkowych elementów konstrukcyjnych w dachu, tzw. wymianów. Wielkość otworu w pokryciu dachowym dopasowuje się natomiast do wymiaru kołnierza uszczelniającego okno połaciowe.

Opracowanie: Martyna Nowak-Ciupa

fot. otwierająca: Schüco

FAQ Pytania i odpowiedzi
  • Jakie rodzaje okien są dostępne na rynku i jakie parametry są kluczowe przy ich wyborze?

    Dostępne są okna fasadowe i połaciowe, a także okna kolankowe. Kluczowe parametry przy wyborze to ciepłochronność, szczelność, materiał ramy (PVC, drewno, aluminium-drewno), oraz typ oszklenia (dwuszybowe, trzyszybowe).
  • Jakie są rodzaje i właściwości okien dachowych?

    Okna dachowe mogą być obrotowe lub uchylno-obrotowe, wykonane z drewna klejonego, PVC lub materiałów warstwowych. Ważne jest, aby ich powierzchnia stanowiła około 15% powierzchni pomieszczenia dla optymalnego doświetlenia.
  • Jaki wpływ ma oszklenie na termoizolacyjność okna?

    Termoizolacyjność okna zależy od współczynnika przenikalności cieplnej szyb (Ug). Wkłady trzyszybowe z powłokami niskoemisyjnymi i wypełnione argonem osiągają współczynnik Ug na poziomie 0,6 W/(m²·K). Wyższe wartości izolacyjności uzyskuje się przy oszkleniu wypełnionym kryptonem lub ksenonem.
  • Jakie są wymagania montażowe dla okien fasadowych i połaciowych?

    Okna fasadowe osadza się w płaszczyźnie ściany konstrukcyjnej, z otworem szerszym o 3-4 cm niż wymiar ościeżnicy. Okna połaciowe dopasowuje się do rozstawu krokwi, aby uniknąć dodatkowych elementów konstrukcyjnych, a otwór w pokryciu dachowym dostosowuje się do wymiaru kołnierza uszczelniającego.

Dodaj komentarz

Skomentuj artykuł
time image
time image
Zobacz inne artykuły
Instrukcja wymiany uszczelki w ramie okna dachowego
Instrukcja wymiany uszczelki w ramie okna dachowego
Poradnik
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek!