Solidny fundament to istotny element każdego domu. Od niego zależy stabilność, trwałość, możliwość rozbudowy budynku. Sposób fundamentowania należy zawsze dostosować do warunków gruntowych w miejscu, gdzie ma stanąć budynek. Na tzw. gruntach trudnych konieczne będzie przeprowadzenie badań geologicznych ich nośności, układu warstw, nawodnienia.
JAKI FUNDAMENT?
Fundament pełni rolę podstawy każdego domu przenosząc jego ciężar na grunt. Pod wpływem tego nacisku następuje odkształcenie i zagęszczenie gruntu, aż do momentu osiągnięcia stanu równowagi między obciążeniem a nośnością podłoża. Podczas budowy, a także w czasie użytkowania obciążenia zwiększają się, powodując osiadanie budynku, ale przy prawidłowo wykonanym fundamencie nie ma to wpływu na stan domu. W budownictwie jednorodzinnym w większości przypadków fundamenty wykonywane są jako bezpośrednie, przenoszące ciężar budynku na grunt przez swoją podstawę. Przy takim sposobie posadowienia następuje zarówno zagęszczenie podłoża pod fundamentem, jak i wypieranie gruntu ku powierzchni. Zjawisko to obrazuje stąpanie po suchym piasku – pod naciskiem stopy tworzą się wybrzuszenia wokół śladów spowodowane właśnie siłami wypierania. Dlatego głębokość posadowienia domu nie zależy tylko od strefy przemarzania gruntu, ale również zjawisk związanych z jego wypieraniem. Typowe zagłębienie fundamentu przyjmuje się w granicach 80-120 cm, zależnie od rejonu Polski i związanej z tym spodziewanej głębokości zamarzania gruntu, ale na terenach, gdzie grunt jest piaszczysty, fundament można wykonać płycej. Również w przypadku planowanego podwyższenia terenu, nie trzeba fundamentu umieszczać tak głęboko w stosunku do istniejącego poziomu gruntu. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy posadowienie domu musi być znacznie głębsze ze względu na niską nośność wierzchnich warstw gruntu lub ich niestabilność.
Z PIWNICĄ CZY BEZ
Już na etapie wyboru projektu domu musimy zdecydować, czy będzie to dom podpiwniczony, czy też bez piwnicy. Większość domów katalogowych projektowana jest bez piwnic, ale wiele z nich łatwo można przeprojektować na podpiwniczone. Dość powszechny jest pogląd, że we współczesnym domu piwnica nie jest potrzebna, bo nie trzeba przechowywać tam opału – gazowy czy olejowy kocioł grzewczy można umieścić w niewielkim pomieszczeniu gospodarczym na parterze, a koszt budowy domu z piwnicą jest znacznie wyższy niż niepodpiwniczonego. Jednak piwnica to nie tylko mało wartościowa powierzchnia do przechowywania zbędnych przedmiotów, można tam też urządzić pokój rekreacyjny, zaciszne pomieszczenie dla hobbystów, zlokalizować garaż. Budowę domu podpiwniczonego warto brać pod uwagę szczególnie, gdy dysponujemy niewielką działką, na której nie ma miejsca na garaż lub budynek gospodarczy, a przy tym domu nie traktujemy jedynie jako przysłowiowej „sypialni”. Jednak z podpiwniczenia domu lepiej zrezygnować, gdy na działce utrzymuje się wysoki poziom wód gruntowych, gdyż koszty izolacji przeciwwodnej będą wysokie, a i tak nie będziemy mieli gwarancji, że z czasem nie pojawią się przecieki. Przy planowaniu umieszczenia garażu w piwnicy, musimy też brać pod uwagę zapewnienie wygodnego zjazdu oraz ukształtowanie terenu w okolicy. Podczas intensywnych opadów może bowiem dochodzić do zalewania piwnicy przez drzwi garażowe, gdy spływająca z ulicy lub terenu działki woda skieruje się zjazdem do wnętrza garażu. Niekiedy projekt domu przewiduje jedynie częściowe podpiwniczenie, co zarówno ze względów wykonawczych, jak i kosztów nie jest dobrym rozwiązaniem. Praktycznie, wydatki poniesione przy budowie częściowego podpiwniczenia będą takie same jak w przypadku wykonania piwnicy pod całą powierzchnią domu, a dodatkowo pojawiają się utrudnienia przy budowie ławy fundamentowej, izolacji przeciwwilgociowej i ociepleniu ścian piwnicy. Przy podejmowaniu decyzji o podpiwniczeniu domu warto określić, o ile wzrosną koszty jego budowy w porównaniu z budynkiem bez piwnicy.
W typowych rozwiązaniach domów niepodpiwniczonych wysokość ścian fundamentowych do poziomu parteru wynosi 120-150 cm. W celu uzyskania pełnowartościowej wysokości piwnicy (ok. 2,5 m) trzeba zagłębić dodatkowo o 1-1,2 m. Jednak w praktyce zagłębienie może być mniejsze, gdy z części ziemi z wykopu utworzymy później skarpę wokół budynku. Dodatkowe koszty przy budowie domu podpiwniczonego to strop nad piwnicą, schody, izolacja przeciwwilgociowa ścian i podłogi oraz ewentualne ocieplenie. Po zsumowaniu tych wszystkich wydatków, w przeciętnych warunkach realizacji koszt pozyskania dodatkowej powierzchni w domu w stanie surowym w przeliczeniu na 1 m2, będzie przynajmniej dwukrotnie mniejszy niż przy budowie pozostałej części budynku.
Pobierz wersję pdf: Solidna podstawa to dom na lata
