15 błędów wykonawczych instalacji kanalizacyjnej

1) Niewłaściwe spadki lub średnica rur kanalizacyjnych

Skutkiem tego błędu w instalacji kanalizacyjnej jest albo zbyt leniwe spływanie ścieków, które sprzyja osadzaniu się zanieczyszczeń w rurociągach, albo spływanie ścieków zbyt szybko, wskutek czego ścieki, zamiast wypełniać 0,5-0,7 wysokości rur, płyną całym ich przekrojem i zasysają wodę z syfonów, co powoduje napływanie do pomieszczeń gazów z kanalizacji.

Wypełnienie przewodów kanalizacyjnych ściekami: (a) właściwe - od 0,5 do 0,7 wysokości przewodu: zanieczyszczenia są spłukiwane, (b) niewystarczające: zanieczyszczenia odkładają się w rurach

2) Zbyt duży spadek przewodów

Zdarza się w domach stojących na zboczach: w takiej sytuacji ścieki mogą spływać zbyt gwałtownie i wysysać zamknięcia wodne z syfonów. Rozwiązaniem jest ułożenie rur nie w linii prostej, lecz tak, by tworzyły "schodki".

Schodkowe ułożenie rur kanalizacyjnych na zboczu spowalnia spływ ścieków

3) Niesprawne syfony

Syfony mogą ulec zapchaniu, woda może być z nich wysysana lub odwrotnie - wtłaczana. Może też wyschnąć, gdy z danego przyboru korzystamy sporadycznie.

Te niedogodności są najczęściej wynikiem nieprawidłowego rozmieszczenia przyborów sanitarnych względem siebie. Najczęstsze błędy instalacji kanalizacyjnej pokazano na rysunku.

Niewłaściwe działanie syfonów i jego przyczyny

4) Brak dostępu do syfonów

By przekonać się, jak ważny jest dobry dostęp do elementów instalacji, wystarczy nawet drobna awaria. Wanny, spłuczki na stelażach oraz piony często są tak zabudowywane, że dostęp do instalacji jest niemożliwy bez zniszczenia płytek tworzących ich okładzinę.

Może cię zainteresować

Jak przebiega montaż sygnalizatora szamba? Co jest potrzebne do poboru wody ze studni? Jak podłączyć pływak do pompy wody? Jak montuje się szybkozłączkę do szamba w ogrodzeniu? Dlaczego w instalacji c.o. warto stosować filtr magnetyczny? Jak zapewnić szczelność połączeń w instalacjach sanitarnych? Jakie powinno być ciśnienie w instalacji wodnej w domu i jak je zapewnić? Jakie są średnice rur odpływowych z PVC w kanalizacji zewnętrznej? ESYBOX MAX - hydroforowa technologia przyszłości! Co powinieneś wiedzieć o programie dofinansowania Moja Woda? Instalacje sanitarne w nowym domu. Co musisz wiedzieć? Kiedy trzeba zamontować reduktor ciśnienia wody w domowej instalacji? Rekuperatory do odzysku ciepła z wody szarej: oszczędność i ekologia Jakie rury służą do wykonania instalacji pneumatycznej? Polietylenowa czy kauczukowa - którą izolację rur wybrać? Przydomowa oczyszczalnia ścieków na każde warunki gruntowe Pompy głębinowe w technologii DRYRUN PRO. Co to jest suchobieg? Jak działa pompa abisynka? Jak zapewnić stabilne ciśnienie wody w domu? Jak zabezpieczyć pompę do wody przed pracą na sucho? Jak długo pompa może pracować na sucho? Co to jest norma ISO 9001:2015 i jakie są korzyści z certyfikacji dla klientów firmy? Jak zamontować przydomową oczyszczalnię ścieków na kopcu nasypowym? Wszystko o rurach spustowych Czym się różni anoda magnezowa od tytanowej? MultiSkin PUSH - idealne rozwiązanie do instalacji wody użytkowej i systemów grzewczych w budynkach mieszkalnych

Zobacz więcej Zwiń

Dlatego konieczne jest pozostawianie otworów rewizyjnych (można je zamaskować drzwiczkami, na których mocuje się taką samą okładzinę, jak na reszcie ściany. Pamiętajmy jednak, że otwór rewizyjny musi być dość duży (czasem warto zastosować nie jedną, a dwie pary drzwiczek), tak by można było nie tylko zobaczyć miejsce awarii, ale także móc operować tam narzędziami.

5) Zaniedbanie wyciszenia instalacji

Dźwięki dochodzące z instalacji wodno-kanalizacyjnej mogą być bardzo uciążliwe - szczególnie gdy piony kanalizacyjne umieszczone są na ścianie oddzielającej pomieszczenia sanitarne od sypialni czy salonu, a na etapie projektu nie pomyślano o tym, by zapobiec tym uciążliwościom.

Polega to na zastosowaniu pionów kanalizacyjnych ze specjalnych rur niskoszumowych lub - jeśli pion biegnie w szachcie instalacyjnym, wypełnieniu przestrzeni wokół niego tłumiącą dźwięki wełną mineralną.

Źródłem hałasu może być także napełnianie wanny wodą. Najbardziej akustyczne są pod tym względem wanny stalowe, stosunkowo ciche zaś - ciężkie .

Hałasom można zapobiec albo przez umieszczenie wanny w specjalnej kształtce ze styropianu (dzięki czemu woda też wolniej stygnie), albo przez zamontowanie takiej baterii, która odchyla strumień ku ściance wanny, dzięki czemu nie uderza on w dno wanny ani nie wpada z pluskiem do już nalanej wody, tylko spływa po tej ściance łagodnie i cicho.

Strumień wody a) opadający prosto ku dołowi uderza najpierw o dno wanny a potem o lustro wody i powoduje znaczny hałas; b) bateria kieruje strumień tak, że woda spływa cicho po ściance wanny

6) Piony kanalizacyjne bez wywiewek wyprowadzonych ponad dach

W takiej sytuacji ścieki będą spływać źle, bo nie mając którędy wciągnąć powietrza, gdy wypełnią cały przekrój pionu (np. płynąc z miski ustępowej), więc zamiast powietrza (przez wywiewkę lub zawór napowietrzający) będą wysysać wodę z syfonów, co spowoduje napływanie gazów kanalizacyjnych do pomieszczeń.

W domu przynajmniej jeden, najdalej położony od odpływu poza dom, pion kanalizacyjny musi być mieć wywiewkę wyprowadzoną ponad dach. Ważne by wysokość wywiewki uniemożliwiała zasypanie przez śnieg. Zapewnia ona napowietrzanie instalacji i usuwanie gazów na zewnątrz kanalizacyjnych. Pozostałe piony można zwieńczyć zaworami napowietrzającymi.

Wywiewka kanalizacyjna przeznaczona do montażu na pionach ponad dachem

7) Sztywne mocowanie rur

Sztywno zamocowane rury, bez możliwości kompensacji wydłużeń termicznych, mogą ulec zdeformowaniu, dlatego tam, gdzie to możliwe, powinno się stosować specjalne uchwyty przesuwne. Część instalatorów jednak tego nie robi, co czasem wynika z niestaranności, a czasem z głęboko zakorzenionych nawyków, gdyż tradycyjne piony żeliwne i stalowe rury miały bardzo małą rozszerzalność cieplną.

8) Niezabezpieczenie przejść przez ściany i stropy

Obmurowanie lub obetonowanie rur "na sztywno" powoduje pękanie tynków, a czasem i uszkodzenia rur. W grubości ścian lub stropów rury powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem. W tym celu rury umieszcza się w luźnych tulejach, a wolną przestrzeń wypełnia trwale elastycznym materiałem (np. wełną mineralną). Tuleje mogą być uzupełnione rozetami, które zakrywają obrzeża otworu.

Przestrzeni między tuleją a rurą nie należy pozostawiać pustej, bo tą drogą będą się rozprzestrzeniać dźwięki. Dla zwiększenia bezpieczeństwa pożarowego przez utrudnienie rozprzestrzeniania się ognia można zastosować na rurociągach z tworzyw specjalne opaski z materiału pęczniejącego pod wpływem wysokiej temperatury: podczas pożaru zamyka on otwór pomiędzy pomieszczeniami.

9) Użycie elastycznych rur

Należy unikać połączeń przy użyciu rur elastycznych, tzw. harmonijkowych, w miejscach o utrudnionym dostępie. W takich rurach dość łatwo gromadzą się zanieczyszczenia, co może doprowadzić do niedrożności instalacji kanalizacyjnej.

10) Brak zasuw (zaworów) zwrotnych na odpływie z przyborów zlokalizowanych w pomieszczeniach poniżej gruntu

Odprowadzenie ścieków z przyborów znajdujących się poniżej poziomu gruntu (w piwnicy) grozi cofnięciem się ścieków w razie zatkania odpływu albo gwałtownego wzrostu ich poziomu w sieci kanalizacyjnej na skutek intensywnych opadów. Dlatego na odpływie z tych urządzeń należy zamontować zasuwy zwrotne, uniemożliwiające przepływ ścieków w odwrotnym kierunku lub - co jest rozwiązaniem pewniejszym - podłączenie urządzeń do pompy ściekowej, przetłaczającej je wyżej.

11) Brak zaworów z filtrem na zasilaniu baterii

Przy doprowadzeniu wody do baterii warto zamontować zawory odcinające z filtrem, jeśli na zasilaniu nie założono głównego filtra, chroniącego przed przedostawaniem się zanieczyszczeń mechanicznych z sieci wodociągowej bądź studni. Jednak takie rozwiązanie można stosować tylko, gdy będą one dostępne po zabudowaniu np. wanny. W przeciwnym razie zanieczyszczone filtry ograniczą przepływ wody, a ich oczyszczenie wymagać będzie kłopotliwego demontażu obudowy.

12) Montaż baterii bez użycia szablonu

Rury pod dwuotworowe baterie naścienne należy wyprowadzić przy użyciu szablonu (płytki mocującej), zapewniającej właściwy rozstaw i ustawienie końcówek przyłączeniowych. Dzięki temu bez problemu można będzie zamontować kran w pozycji dokładnie poziomej oraz uzyskać szczelność podłączenia.

13) Brak dylatacji pomiędzy rurą i ścianą, prowadzoną na zakrętach

Zmiana kierunku prowadzenia rur sztywnych wykonywana jest przy użyciu kolanek, zaś rur plastycznych przez ich wyginanie. W obu przypadkach na zakrętach trzeba pozostawić pewien luz między ścianą a rurami, umożliwiający swobodny przyrost ich długości przy wzroście temperatury wody. Rur plastycznych nie można wyginać w promień mniejszy niż zalecany przez producenta (najczęściej odpowiadający pięciokrotnej średnicy rury). Niedopuszczalne są też ostre załamania, powstałe w wyniku nieumiejętnego gięcia, które - oprócz zmniejszenia wytrzymałości rury - mogą stać się przyczyną hałasu w miejscu przewężenia.

14) Niezastosowanie kolanek ustalonych do końcówek przyłączeniowych

Wszelkie końcówki przyłączeniowe na rurach powinny być wykonane za pomocą tzw. kolanek ustalonych, stabilnie zamocowanych do podłoża. Zapobiega to przenoszeniu obciążeń na połączenie z rurą podczas montowania zaworu czy baterii, co w konsekwencji może doprowadzić do osłabienia lub rozszczelnienia złącza.

15) Zbyt duże napięcie wężyków przyłączeniowych

Nie mogą być one po zamontowaniu napięte ani załamane, co wymaga dobrania odpowiedniej ich długości. Istotny jest też sposób ich dokręcania - w końcowej fazie mocowania mogą ulegać skręcaniu "ciągnięte" przez nakrętkę. By tak się nie stało, należy przytrzymać obcęgami metalowe okucie wężyka i zablokować jego obrót.

Jarosław Antkiewicz, Redakcja BudujemyDom
Na grafice otwierającej: Instalacja odprowadzająca ścieki bytowo-gospodarcze oraz wodę opadową