- Dlaczego wełna jest najpopularniejszym materiałem do ocieplania poddasza?
- Na co uważać, ocieplając poddasze?
- Kiedy zastosować pianę PUR do ocieplania poddasza?
- Jak ocieplić poddasze krok po kroku?
Dlaczego w PRL-u pod skośnymi dachami były tylko strychy-graciarnie? Ponieważ zagospodarowanie tej przestrzeni stanowiło duże wyzwanie. Latem na strychu było gorąco jak w piekarniku, zimą z kolei za zimno. I na ogół ciemno. Po zmianie systemu społeczno-gospodarczego, na rynku pojawiły się produkty, które umożliwiły zamianę graciarni w pokoje i łazienki. To nowoczesne termoizolacje, folie dachowe, karton-gipsy, okna połaciowe. To dzięki nim dom z użytkowym poddaszem stał się najczęstszym wyborem polskich inwestorów.
Trzeba jednak pamiętać, że do pełnego wykorzystania nadaje się tylko ta część poddasza, która ma wysokość przynajmniej 1,9 m. Żeby ustawić sprzęty i meble, przy ścianach, potrzeba 1,2-1,5 m. Formalnie, minimalna wymagana wysokość pomieszczeń mieszkalnych na poddaszu to 2,2 m. Przy czym w pomieszczeniach ze skosami liczy się ją jako średnią, poczynając od 1,9 m.
Efektywnemu wykorzystaniu strychu sprzyjają: prosty kształt dachu (najlepsze są dwuspadowe), wysoka ścianka kolankowa (ponad 1 m), duża rozpiętość dachu (więcej niż 8 m) oraz brak słupów podtrzymujących więźbę.
Żeby na strychu zapewnić komfort termiczny, izolację cieplną układa się między i pod krokwiami, czasami także na nich. Jako ocieplenie powszechnie stosuje się produkty z elastycznej wełny mineralnej, coraz częściej również piankę poliuretanową, aplikowaną natryskowo. Termoizolacja z poliuretanów występuje też w postaci płyt mocowanych nakrokwiowo.
Wełna najpopularniejsza
Do ocieplania dachów skośnych stosuje się produkty z wełny mineralnej skalnej (bazaltowej) lub szklanej. To materiał, który wyjątkowo dobrze nadaje się do tego celu. Jest niepalny i dość lekki. Ma dobrą izolacyjność cieplną i zdolność do przepuszczania pary wodnej. Skutecznie izoluje akustycznie, jest też sprężysty.
Wełnę skalną wytwarza się z bazaltu, gabro, dolomitu lub kruszywa wapiennego. Także z pochodzących z recyklingu brykietów mineralnych. Materiał jest topiony w wysokiej temperaturze (1400°C w przypadku bazaltu), co wywołuje proces rozwłóknienia. Do włókien, jako lepiszcze, dodaje się specjalne żywice i formuje z nich gotowe produkty - płyty, maty itd. Te poddaje się procesowi hydrofobizacji, dzięki czemu słabiej chłoną wodę.
Wełna szklana powstaje w podobny sposób, ale wytwarza się ją z piasku kwarcowego i stłuczki szklanej z recyklingu, czasami z dodatkiem materiału skalnego.
Oba rodzaje mają prawie identyczną paroprzepuszczalność i nasiąkliwość. Wełna szklana może mieć nieco lepszą izolacyjność cieplną - jej współczynnik przewodzenia ciepła λ wynosi nawet 0,030 W/(m·K), wełny skalnej 0,034. Żeby osiągnąć lepszą wartość tego parametru, wełna skalna musi mieć większą gęstość. Jest jednak odporniejsza na ściskanie. Szklana jest z kolei lżejsza i bardziej sprężysta (do transportu można ją ścisnąć tak, że zajmuje trzy razy mniej miejsca, niż skalna).
Zgodnie z przepisami, współczynnik przenikania ciepła U dachu nie może być wyższy niż 0,15 W/(m2·K). Żeby to osiągnąć, termoizolacja z wełny powinna mieć przynajmniej 25 cm grubości. Tyle nie mieści się między krokwiami, dlatego układa się ją w dwóch warstwach - pierwszą pomiędzy nimi, drugą - prostopadle poniżej.
Uwaga na detale!
Sposób ułożenia wełny pod połacią zależy od tego, czy do wstępnego krycia dachu użyto folii o wysokiej paroprzepuszczalności (membrany dachowej), czy papy lub folii niskoparoprzepuszczalnej. Ruch pary wodnej hamuje też pełne deskowanie, szczególnie wykonane z płyt drewnopochodnych. Jeżeli na dachu jest membrana, ocieplenie można układać na styk z nią. Nie należy go jednak do niej dopychać, żeby w czasie upałów rozgrzane pokrycie nie uszkodziło stykającej się z nim folii i żeby nie blokować szczeliny wentylacyjnej.
Jeśli podkładem jest folia niskoparoprzepuszczalna, papa lub szczelne deskowanie, niezbędne jest pozostawienie 3-4 cm szczeliny wentylacyjnej między wełną i folią/poszyciem z desek. Tworzy się ją, rozciągając między krokwiami cienki ocynkowany drucik, żyłkę, mocny sznurek, ewentualnie mocując folię dachową o wysokiej paroprzepuszczalności. Dzięki szczelinie powietrze przepływa od okapu do kalenicy i osusza konstrukcję dachu. Konieczne jest wykonanie wlotów powietrza przy okapie i wylotu w kalenicy! Bez tego para wodna z pomieszczeń skrapla się na wewnętrznej stronie folii lub deskowania, co prowadzi do pogorszenia właściwości izolacyjnych ocieplenia, a z czasem do konieczności jego wymiany.
Równie istotnie jest zachowanie ciągłości izolacji. Ocieplenie należy ułożyć tak, żeby nie było w nim przerw, np. na wysokości murłaty. W zależności od wysokości poddasza, wełnę układa się albo na całych połaciach dachu, albo na ich fragmencie i podsufitce opartej na jętkach. Zawsze jednak musi być ciągłe.
Jeśli ścianka kolankowa jest niska, często stawia się ślepe ścianki działowe (przedścianki), aby skos zaczynał się przynajmniej metr nad podłogą. Takie ścianki z płyt gipsowo-kartonowych na stelażu stalowym lub drewnianym również ociepla się wełną, zaś od strony pomieszczenia trzeba założyć na nie paroizolację.
Piana PUR jako alternatywa
Ocieplanie poddasza nanoszoną natryskowo pianą poliuretanową PUR to rozwiązanie stosowane w Polsce od kilku, a na Zachodzie od kilkudziesięciu lat. Pianę cechuje świetna przyczepność do różnych materiałów budowlanych - drewna, betonu, metalu, płyt g-k.
Wytwarza się ją na budowie i aplikuje za pomocą agregatu. Nie zrobimy tego samodzielnie - trzeba zatrudnić fachowców, dysponujących sprzętem do natrysku, do prac zakłada się też strój ochronny, kask, maskę. Robota idzie szybko - na zaizolowanie całego poddasza wystarczy kilka do kilkunastu godzin, przy układaniu wełny czas pracy liczy się podobnie, ale w dniach. Żeby spełnić wymagania WT 2021, warstwa izolacji powinna mieć jakieś 25 cm grubości.
Piana PUR układana natryskowo występuje w dwóch rodzajach, jako otwarto- i zamkniętokomórkowa. Na poddaszach stosuje się zwykle tę pierwszą. Ma dobrą izolacyjność termiczną (λ 0,036–0,040 W/(m·K)), jest bardzo lekka (do 10 kg/m3) i paroprzepuszczalna. Od strony wnętrza budynku zaleca się ułożenie na niej paroizolacji. Zamkniętokomórkowa jest cięższa i lepiej izoluje termicznie (λ nawet 0,023). Nie jest paroprzepuszczalna, lecz cechuje ją wysoka odporność na wodę. Po wyschnięciu jest sztywna, zatem bardziej narażona na konsekwencje rozmaitych naprężeń.
Pianka PUR nie obciąża istotnie konstrukcji dachu. Jest rozprężna, więc wciska się we wszelkie zakamarki i dokładnie wypełnia przestrzeń, w której jest układana. To izolacja bezspoinowa - jej prawidłowe naniesienie eliminuje ryzyko powstania mostków cieplnych. Jest też odporna na działanie pleśni, ale w porównaniu z wełną mineralną ma gorsze właściwości ogniochronne.
W ofercie rynkowej są jeszcze płyty z pianki poliuretanowej PIR. Ich λ jest niska - od 0,022 do 0,026 W/(m·K), co oznacza, że izolacja może być nieco cieńsza. Płyty są lekkie, wodoodporne, nierozprzestrzeniające ognia. Na skośnym dachu taką izolację układa się jako nakrokwiową (nie między krokwiami, lecz na nich).
Ocieplamy poddasze - krok po kroku
Zakładamy, że wszystkie prace prowadzone wcześniej wykonano jak należy - dekarze ułożyli prawidłowo folię wysokoparoprzepuszczalną (z zakładem i właściwą stroną na zewnątrz) oraz odpowiednio uszczelnili okna i wyłazy dachowe. Ocieplenie ułożymy w dwóch warstwach.
Redaktor: Janusz Werner
fot. otwierająca: Isover
Zdaniem naszych Czytelników
Eksperci Rockwool
15 Jan 2019, 15:16
Czy mamy dyskutować z botem ? W pierwszej kolejności sprawdzenie parametrów danego materiału - deklaracje, aprobaty, certyfikaty. Trzeba przeczytać zalecenia producenta i branżowe np. Instrukcją ochrony zdrowia i bezpieczeństwa gospodarki produktami dla natryskowej pianki ...
Budujemy Dom - budownictwo ogólne
15 Jan 2019, 14:09
Po natrysku pianką nie ma w zasadzie możliwości ponownej modyfikacji warstwy izolacji. Rozwiązanie to jest może skuteczne ale można je wykonać raz a dobrze. Dodatkowo po latach nie wiadomo czy izolacja nadal będzie tak skuteczna jak w momencie aplikacji. Chyba juz lepszym rozwiązaniem ...
Gość Adam
15 Jan 2019, 13:49
Izolacja dachu poszła u mnie amerykańską pianką QuadFoam 500. Przewaga płyt OSB ogólnie, więc adhezja w tym przypadku wzorowa. Właściwości techniczne najwyższe z możliwych, a tabele produktu (certyfikowane na marginesie) zgadzają się z rzeczywistością. Dystrybutor, jedyny na ...
Gość Konsultant Zona Sort
11 Sep 2017, 12:13
Dzień dobry, Również uważam, że warto ocieplić garaż. Wprowadzenie takiego rozwiązania doceniamy dopiero wtedy, gdy wsiadamy do garażowanego samochodu zimą. Różnica jest kolosalna. Ale jaki materiał wybrać? Polecam celulozową izolację termiczną Jej atuty to między innymi ...
Gość Muzyk
26 Jun 2017, 16:04
Hehe, po co cofać się w rozwoju. Lepiej to zrobić pianką PUR. Nikt mi nie powie, że wszędzie pianki się sprawdzają a na poddaszu nie. Tylko pianka.
Gość adit
15 Sep 2016, 11:59
Jak to jest, że na zdjęciach jest tak czysto i bez pyłu. Ocieplanie wełną jest masakryczne. Pyli, kłóje, rwie się i wcale tak łatwo i równo nie tnie. Robiłem też rockwoolem. Niestety te wełny dostępne w marketach to sa dużo gorsze serie.
Gość Romek
08 Oct 2011, 22:32
A może zrobić ocieplenie pianką tzw. ocieplenie natryskowe. Ja tak zrobilem..