Blachodachówka
To blacha wytłoczona tak, żeby wyglądała jak dachówka. Na oko podobna, ale waży 10 razy mniej, zamiast kilkudziesięciu – kilka kilogramów. Rdzeń materiału (grubości 0,4–0,5 mm) stanowi zwykle blacha stalowa, rzadziej lżejsza aluminiowa. Pokrywa się ją wielowarstwowymi powłokami ochronnymi. Od nich, szczególnie od warstwy zewnętrznej, zależy trwałość pokrycia. W przypadku solidnego wyrobu, ocenia się ją na ponad 20 lat, a przy bardzo dobrym zabezpieczeniu antykorozyjnym niektórzy producenci obiecują nawet 50 lat.
Powłoki z tworzywa zwiększają odporność pokrycia na korozję, działanie promieni UV, a także zarysowania i uszkodzenia, powstające w wyniku uderzeń szyszek czy gradu. Ich rodzajów jest wiele i wciąż są udoskonalane. Najczęściej spotykane to:
- poliester standard– najmniej odporne na płowienie i uszkodzenia mechaniczne, za to tanie i dostępne w największej liczbie kolorów;
- poliester mat– ta powłoka to udoskonalona i młodsza wersja poprzedniej. Jest nieco grubsza i prawie bez połysku, dzięki czemu pokrycie bardziej przypomina dachówkę, jest też droższe;
- poliester uszlachetniony– blachę z tą powłoką poleca się w regionach o dużym zanieczyszczeniu;
- pural – powłoka cienka, ale wyjątkowo odporna na uszkodzenia mechaniczne, czynniki chemiczne i promieniowanie ultrafioletowe. Z powodzeniem radzi sobie w zanieczyszczonym środowisku. Pokrycie z warstwą puralu jest sporo droższe od powleczonych poliestrem;
- PVDF (PVF2)– powłoka odporna na czynniki chemiczne, twarda i odznaczająca się wysoką trwałością koloru. Najdroższa ze wszystkich;
- plastizol – nakładany grubą warstwą jest szczególnie odporny na ścieranie, utratę koloru i połysku, plastyczny i wyjątkowo wytrzymały na niską temperaturę, dzięki czemu dobrze chroni blachę.
Tam, gdzie powłoka została uszkodzona, np. w wyniku cięcia szlifierką kątową, a nie – jak należy – nożycami, albo przez gałęzie rosnących obok domu drzew – blacha przerdzewieje po kilku sezonach. Może okazać się zatem wyraźnie mniej trwała niż dachówki, lecz jest tańsza – jej ceny zaczynają się od 25 zł/m2. W porównaniu z ciężkimi pokryciami gorzej tłumi odgłosy deszczu. Sprzedaje się ją w dużych arkuszach, do 8 m długości, dzięki czemu dekarze pokryją dach wyjątkowo szybko. Jeśli jego kształt jest skomplikowany, trzeba się spodziewać dużej ilości odpadów. Dość istotnym parametrem tego pokrycia jest również wysokość przetłoczenia, która wpływa na jego sztywność.
W ostatnich latach na popularności zyskała tzw. blachodachówka panelowa w postaci małych arkuszy (paneli). Łatwiej się ją transportuje i dopasowuje do dachów o bardziej skomplikowanych kształtach. Pozostałe właściwości są takie, jak blachodachówki w dużych arkuszach.
Można wybrać droższy i cięższy wariant blachodachówki – z posypką mineralną. Ma wówczas matową, szorstką powierzchnię i przypomina z wyglądu gont. Dobrze tłumi dźwięk kropli uderzający o dach i jest trwała. Sprzedaje się ją w postaci niewielkich paneli (1 × 1 m lub mniejszych), nie długich arkuszy. Kosztuje od 70 zł/m2.
|
| Blachodachówka z posypką mineralną jest cięższa, ale trwała i lepiej tłumi odgłosy deszczu. (fot. Ahi Roofing) |
Blacha płaska
W wielu projektach domów nowoczesnych płaska blacha łączona na rąbek pojawia się nie tylko na dachach, również na elewacjach. Tnie się ją łatwiej niż blachodachówkę, a odcięte fragmenty arkusza da się wykorzystać w innym miejscu lub na obróbki. Obecnie stosuje się głównie stalowe blachy powlekane, tak jak blachodachówki.
Sporadycznie, zamożni inwestorzy sięgają po blachy miedziane czy cynkowo-tytanowe. Miedziane są najtrwalsze (przy prawidłowym kryciu trwałość 300 lat!) i najdroższe. W kilka miesięcy po ułożeniu pokrywają się chroniącą je zielonkawą patyną. Takiego pokrycia nie czyści się ani nie konserwuje. Tytancynk wytwarza podobną warstwę, gwarantującą odporność na warunki atmosferyczne, ale powstaje ona nawet przez 5 lat.
|
| W naszym kraju pokrycia z blachy cynkowo-tytanowej, ze względu na cenę, widuje się bardzo rzadko. (fot. Rheinzink) |
Popularna kiedyś stalowa blacha ocynkowana wyszła z użycia ze względu na małą trwałość. Za stalową blachę powlekaną płaci się tyle, co za blachodachówkę, czyli od 25 zł/m2.
Koszt pokrycia z blachyjest niższy także dlatego, że nie płacimy – jak w przypadku dachówki – za elementy dodatkowe: dachówki skrajne, gąsiory itp. Potrzebne obróbki dekarz wykonuje na miejscu (choć niektóre z nich można kupić gotowe). Jako podkład niezbędne jest jednak pełne deskowanie, co z kolei zwiększa koszty.
Arkusze lub panele blachy płaskiej układa się prostopadle do okapu i łączy na tzw. rąbek stojący, który może być pojedynczy lub podwójny (ten zaleca się na dachy o nachyleniu mniejszym niż 25°). Rąbki powstają przez zagięcie (pojedyncze raz, podwójne dwa razy) i wywinięcie sąsiadujących ze sobą arkuszy. Robi się to specjalnym ręcznym narzędziem lub maszynowo. Na rynku pojawiły się też panele z blachy płaskiej montowane w systemie "click", czyli na zatrzask.
|
| a) fot. Ruukki |
|
| b) fot. Blachotrapez |
|
| c) fot. Balex Metal |
| Trzy zupełnie różnie wyglądające pokrycia z blachy: przypominające dachówkę (a), udające gont (b) i płaska blacha na rąbek (c). |
Janusz Werner
Dodaj komentarz