Jak samodzielnie malować wnętrze?

Czego dowiesz się z artykułu?

• Jak dobrać pędzle do malowania poszczególnych powierzchni?
• Czym wyróżniają się wałki malarskie?
• Kiedy stosować pistolet malarski?
• Jakie są najważniejsze zasady malowania ścian wewnętrznych?

Malowanie to najpopularniejszy sposób wykańczania ścian wewnętrznych. W dużej mierze wynika to z tego, że farby są stosunkowo niedrogie, a prace można przeprowadzić bez zatrudniania fachowca. Nie znaczy to, że do malowania nie trzeba się odpowiednio przygotować. Przede wszystkim należy kupić odpowiednią farbę i zgromadzić narzędzia do malowania. Warto też zapoznać się z podstawowymi zasadami prowadzenia tego typu prac.

Farba, akcesoria, pędzle

Pierwszy krok to zakup farby, bo do niej dobiera się narzędzia malarskie. Oferta powłok jest bardzo szeroka - obejmuje produkty emulsyjne, akrylowe i lateksowe. Wybór odpowiedniej farby to zagadnienie na oddzielny artykuł, tu wspomnimy tylko, że należy ją dobierać w zależności od warunków użytkowania danego pomieszczenia. Oprócz farby potrzebne mogą być też preparaty do zmywania i zmiękczania starej powłoki malarskiej, środek gruntujący, materiały do wyrównania nierówności powierzchni, a także folia do zabezpieczenia wnętrz i taśma malarska.

Przyjdźmy do narzędzi. Najbardziej klasyczne są pędzle - ławkowiec do mycia i gruntowania powierzchni, a także te do malowania ścian. W sprzedaży są zarówno pędzle do malowania płaskich powierzchni, jak i te do specjalnych zastosowań, np. do kaloryferów (z zakrzywioną końcówką), wgłębień wzdłuż krawędzi (wyroby kątowe), szprosów (mają włosie ścięte w szpic), czy okrągłe, które wykorzystuje się np. do rur.

Pędzlem ławkowcem można umyć powierzchnię ściany i nanosić preparat gruntujący. (fot. Kaem (Hardy))

Inne ważne cechy, jakimi różnią się pędzle malarskie, to rozmiar i rodzaj włosia. Mniejsze zapewniają lepszą kontrolę nad aplikacją farby i służą do malowania trudno dostępnych miejsc czy do odcinania kolorów. Większe utrzymują więcej farby i przeznaczone są do pokrywania nią większych powierzchni.

Włosie może być naturalne, syntetyczne lub mieszane. Pierwszy rodzaj wykorzystuje się do malowania produktami olejnymi i rozpuszczalnikowymi. Te z włosiem syntetycznym poleca się do farb wodorozcieńczalnych, ponieważ są bardziej plastyczne i nie wchłaniają wody. Włosie mieszane sprawdza się natomiast w przypadku malowania drewna.

Niewielki pędzel jest potrzebny do malowania powierzchni brzegowych i trudno dostępnych miejsc. (fot. Malfarb)

Wałki malarskie

Podstawowym sprzętem do malowania większych powierzchni są wałki. Także różnią się rozmiarem i rodzajem włosia, jak również jego długością.

Jeśli chodzi o rozmiar, to zasada jest podobna jak w przypadku pędzli. Węższe (o szerokości do 10 cm) są łatwiejsze w użyciu i ułatwiają precyzyjne malowanie. Jednak ich stosowanie jest uzasadnione tylko w trudniej dostępnych miejscach, gdzie szerszy wałek się w ogóle nie zmieści lub trudno będzie nim operować. Z kolei produkty o szerokości ok. 30 cm pozwalają szybciej pokryć farbą większą powierzchnię.

Wałki służą przede wszystkim do malowania większych powierzchni. (fot. Jedynka)

Włosie wałka powinno być dobrane do rodzaju farby i stopnia gładkości podłoża. Tu nie obejdzie się bez dokładnej lektury instrukcji użycia farby, bo ich producenci informują, jakie narzędzia należy stosować. Generalnie do powłok lateksowych przeznaczone są wałki ze sznurka, do wodorozcieńczalnych - z mikrofibry, do olejnych - z gąbki. Wałki wełniane, akrylowe i welurowe przeważnie stosuje się do farb rozpuszczalnikowych.

Narzędzia z krótkim włosiem (6-10 mm) przeznaczone są do ścian gładkich, np. wykończonych gładzią. Wałków o średniej długości włosia (13-15 mm) używa się do malowania tradycyjnych tynków. Natomiast te o długim włosiu (19-30 mm) najlepiej sprawdzają się w przypadku powierzchni chropowatych, np. ściany z cegły czy betonu.

Do wałka może się przydać drążek teleskopowy, który umożliwia pomalowanie ściany czy sufitu bez używania drabiny. Niezbędna będzie też kuweta do nabierania farby, a także kratka ociekowa.

Mniejsze wałki przydadzą się do bardziej precyzyjnych prac. (fot. Kaem (Hardy))

A może pistolet?

Aby usprawnić i przyśpieszyć malowanie można zdecydować się na użycie pistoletu malarskiego. Trzeba jednak uprzedzić, że to raczej sprzęt dla doświadczonych użytkowników. Właściwe korzystanie z niego nie jest wcale łatwe. Ponadto w niektórych miejscach i tak konieczne będzie użycie wąskich pędzli lub krótkich wałków.

Pistolety to bardzo zróżnicowana grupa produktów. Obejmuje zarówno niewielkie urządzenia akumulatorowe z małymi pojemnikami na farbę (np. o pojemności 1,2 l), jak i profesjonalne agregaty zasilane z sieci, które czerpią farbę za pomocą węża bezpośrednio z dużego wiadra.

Niezależnie od rodzaju, zasada działania jest podobna - farba wydostaje się pod dużym ciśnieniem przez dyszę, która jest zakończona małymi otworami i natryskiwana jest na powierzchnię ścian lub sufitu. Aby powłoka była rozprowadzona równomiernie, malowanie powinno odbywać się w prostej linii. W tym przypadku także należy stosować się do instrukcji producenta sprzętu. W zależności od modelu różna jest bowiem odległość pistoletu od ściany podczas malowania, inna może być też wymagana konsystencja farby.

Przy malowaniu pistoletem bardzo ważne jest dokładne zabezpieczenie przestrzeni i wyposażenia wnętrz, które mają pozostać niepomalowane. Bo choć bardziej zaawansowane modele mają rozwiązania, które przeciwdziałają rozbryzgiwaniu się farby, to przy mniejszej wprawie malowanie natryskowe może się wiązać z poważniejszym sprzątaniem.

Malowanie zgodnie z zasadami

Malowanie ścian nie jest trudne, o ile przestrzega się kilku zasad. Wspomnieliśmy już o przygotowaniu pomieszczenia, w którym prowadzone będą prace - najlepiej wynieść z niego wszystkie meble i sprzęty, ewentualnie można je ustawić na środku pokoju i dokładnie przykryć folią malarską. Zabezpieczyć trzeba również podłogę, okna, listwy przypodłogowe, grzejniki, gniazdka, łączniki itp.

Przed malowaniem należy zabezpieczyć okna, podłogę, listwy przypodłogowe, grzejniki, elementy osprzętu itp. (fot. N. Skupiński)

Planując malowanie warto zaopatrzyć się w drabinę. Będzie potrzebna do naniesienia farby na sufi t czy górne części ścian. (fot. PPG)

Bardzo ważne jest przygotowanie podłoża ścian i sufitów. Usunąć trzeba wszystkie nietrzymające się podłoża powłoki, a wszelkie wykruszenia i pęknięcia powinny być zaszpachlowane i wyrównane. Jeżeli stare powłoki malarskie są w dobrym stanie, wystarczy je odkurzyć, a następnie umyć wodą z dodatkiem mydła malarskiego.

Istotnym etapem przygotowań do malowania jest zagruntowanie powierzchni. Nie jest one potrzebne tylko wtedy, gdy ściany pokryte są dobrze trzymającymi się podłoża farbami emulsyjnymi. Grunt pozwala wyrównać chłonność, związać z podłożem drobne cząstki i zwiększyć przyczepność farby. Dzięki temu preparatowi zmniejsza się też jej zużycie podczas malowania. Do gruntowania używa się wspomnianego pędzla ławkowca albo wałka. Z reguły potrzebne są dwie warstwy gruntu. Do malowania można przystąpić po całkowitym wyschnięciu preparatu.

Przed otwarciem farby często wymagają wstrząśnięcia, a potem starannego wymieszania. I tu jednak należy się kierować się instrukcją producenta, bo niektórych wyrobów nie wolno mieszać.

Prace najlepiej prowadzić w temperaturze od 15 do 25°C. Należy unikać przeciągów, bo w takich warunkach farba nie będzie wysychała równomiernie i w odpowiednim tempie.

Malowanie zaczyna się od sufitu - na początku farbę aplikuje się w narożach za pomocą pędzla. Resztę powierzchni maluje się wałkiem. Aby farba nie kapała, nie należy go zanurzać zbyt głęboko w kuwecie, a w celu pozbycia się jej nadmiaru wałkiem powinno się każdorazowo przeciągać po kratce ociekowej. Farbę nakłada się na sufit tak, aby pasy z ostatniego malowania były prostopadłe do okna. Należy dopilnować, by pokrycie powierzchni było równomierne. Jedna warstwa zazwyczaj nie wystarcza, dlatego po wyschnięciu pierwszej trzeba powtórzyć malowanie.

Dekorowanie ścian zaczyna się od brzegów i trudno dostępnych miejsc (gniazdka i łączniki). I w tym przypadku w pierwszym etapie używa się pędzla, a resztę powierzchni maluje się wałkiem. Farbę należy aplikować skośnymi pasami tworzącymi literę V, a następnie wygładzać ją ruchami w pionie, dzięki czemu będzie równomiernie rozprowadzona. Wałka nie należy zbyt mocno dociskać ani przesuwać szybkimi ruchami, bo farba będzie się rozpryskiwać np. na pomalowany już sufit. Podobnie jak w przypadku malowania tamtej powierzchni, po naniesieniu pierwszej warstwy farby trzeba ocenić, czy potrzebna jest kolejna. Gdy ściany przemalowywane są z ciemnego koloru na jasny, czasami i druga warstwa to za mało.

Na ścianach farbę nanosi się skośnymi pasami tworzącymi literę V, a następnie wygładza ją ruchami w pionie. Dzięki temu będzie równomiernie rozprowadzona. (fot. PPG)

Pomalowana powierzchnia musi dokładnie wyschnąć. Większość farb pełną wytrzymałość na zmywanie uzyskuje dopiero po 2-4 tygodniach. Do tego czasu pomalowanych ścian nie wolno czyścić.

Redaktor: Norbert Skupiński
Na zdjęciu otwierającym: Pędzle malarskie różnią się rozmiarem i rodzajem włosia. Należy je dobierać w zależności od rodzaju farby i malowanego podłoża. (fot. Profix)